Rozporządzenie GPSR a sklep internetowy
General Product Safety Regulation (GPSR) to nowe unijne rozporządzenie, które znacząco zmienia podejście do bezpieczeństwa produktów wprowadzanych na rynek Unii Europejskiej. Zastępując wcześniejszą Dyrektywę 2001/95/WE, GPSR uwzględnia współczesne wyzwania związane z cyfryzacją i dynamicznie rozwijającym się handlem internetowym. W artykule wyjaśniamy, jakie obowiązki nakłada GPSR na sprzedawców internetowych oraz jak dostosować sklep internetowy do nowych przepisów.
Co to jest GPSR?
GPSR to nowe unijne przepisy dotyczące ogólnego bezpieczeństwa produktów. Celem rozporządzenia GPSR jest zapewnienie, że wszystkie produkty wprowadzane na rynek Unii Europejskiej są bezpieczne dla użytkowników, niezależnie od kanału dystrybucji czy technologii użytej do ich wytworzenia.
Rozporządzenie GPSR zastępuje dotychczasową Dyrektywę 2001/95/WE o ogólnym bezpieczeństwie produktów i wprowadza bardziej kompleksowe regulacje dostosowane do współczesnych wyzwań, takich jak cyfryzacja czy sprzedaż internetowa. Nowe przepisy określają wymagania dotyczące oceny ryzyka, śledzenia produktów w łańcuchu dostaw, a także obowiązki dla producentów, importerów i dystrybutorów w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa. Wprowadza także nowe zasady dotyczące wycofywania produktów z rynku oraz informowania konsumentów o ryzyku.
Kiedy GPSR zacznie obowiązywać?
Rozporządzenie GPSR zacznie obowiązywać od 13 grudnia 2024 roku. Od tego dnia wszystkie podmioty wprowadzające produkty na rynek Unii Europejskiej – w tym producenci, importerzy i dystrybutorzy – będą zobowiązane do przestrzegania jego przepisów.
Uzupełnieniem dla GPSR będzie polska ustawa o ogólnym bezpieczeństwie produktów – na moment pisania tego artykułu (tj. 29 listopada 2024r.) jest ona nadal w fazie prac projektowych. Nie wpływa to jednak na obowiązek stosowania nowych przepisów i niezależnie od przebiegu prac nad krajową ustawą rozporządzenie GPSR będzie obowiązywać od 13 grudnia 2024 roku.
Z projektem ustawy o ogólnym bezpieczeństwie produktów można się zapoznać na stronie Rządowego Centrum Legislacji:
https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12387803
Jakie obowiązki wprowadza GPSR?
Żeby poprawnie określić zakres obowiązków jakie wprowadza GPSR należy w pierwszej kolejności ustalić jaką rolę pełni sprzedawca na gruncie przepisów nowego prawa, a rozporządzenie rozróżnia m.in. producentów, importerów czy dystrybutorów. Kim zatem jest sprzedawca internetowy?
Większość sprzedawców internetowych na gruncie przepisów GPSR będzie występować w roli dystrybutora - w treści rozporządzenia znajdziemy następujące definicje:
GPSR, Artykuł 3, ust.11:
„dystrybutor” oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną w łańcuchu dostaw, niebędącą producentem ani importerem, która udostępnia produkt na rynku;
oraz
GPSR, Artykuł 3, ust. 6:
„udostępnienie na rynku” oznacza dostarczenie produktu do celów dystrybucji, konsumpcji lub używania na rynku Unii w ramach działalności handlowej, odpłatnie lub nieodpłatnie;
Nowe obowiązki właścicieli sklepów internetowych (dystrybutorów)
Nowe obowiązki dystrybutorów określa artykuł 12 rozporządzenia GPSR. Mówi on między innymi o zwiększonej odpowiedzialności sprzedawców za produkty, które sprzedają oraz o obowiązku zwiększonej weryfikacji własnego łańcucha dostaw w kontekście zgodności z obowiązującymi przepisami.
Sprzedawcy przed udostępnieniem produktu na rynku mają weryfikować, czy producent i importer spełnili określone wymogi, a jeśli istnieją jakiekolwiek przesłanki, że produkt nie spełnia wymagań to, dystrybutor nie może wprowadzać go na rynek. W przepisach zawarto również informacje o tym, jakie kroki ma podjąć sprzedawca w przypadku, gdy na podstawie posiadanych informacji stwierdzi lub podejrzewa, że produkt udostępniony przez niego na rynku nie spełnia stawianych przed nim wymagań lub jest produktem niebezpiecznym.
Sprzedawcy internetowi powinni też zapoznać się z artykułem 19 GPSR, który określa obowiązki podmiotów gospodarczych w przypadku sprzedaży na odległość:
GPSR, Artykuł 19:
W przypadku gdy podmioty gospodarcze udostępniają produkty na rynku w internecie lub w inny sposób na odległość, oferta tych produktów musi zawierać w sposób jasny i widoczny co najmniej następujące informacje:
a) imię i nazwisko lub nazwę, zarejestrowaną nazwę handlową lub zarejestrowany znak towarowy producenta oraz adres pocztowy i elektroniczny, pod którym można się z nim skontaktować;
b) w przypadku gdy producent nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w Unii – imię i nazwisko lub nazwę, adres pocztowy i elektroniczny osoby odpowiedzialnej w rozumieniu art. 16 ust. 1 niniejszego rozporządzenia lub art. 4 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2019/1020;
c) informacje umożliwiające identyfikację produktu, w tym jego obraz, rodzaj, a także inne identyfikatory produktu; oraz
d) wszelkie ostrzeżenia lub informacje na temat bezpieczeństwa, które powinny być umieszczone na lub opakowaniu, lub zawarte w dołączonym dokumencie towarzyszącym zgodnie z niniejszym rozporządzeniem lub mającym zastosowanie unijnym prawodawstwem harmonizacyjnym, w języku łatwo zrozumiałym dla konsumentów, określonym przez państwo członkowskie, w którym produkt jest udostępniany na rynku.
A zatem, w oparciu o powyższy przepis można określić jakie informacje powinny znaleźć się na karcie produktu oferowanego w sklepie internetowym – będą to:
1. Dane kontaktowe do producenta danego produktu lub podmiotu odpowiedzialnego za produkt na terenie Unii Europejskiej (jeśli producent nie posiada siedziby na terenie UE).
2. Informacje o bezpieczeństwie produktu, w tym stosowane ostrzeżenia dla użytkowników, posiadane atesty oraz certyfikaty.
3. Inne dokumenty, które mogą być istotne dla konsumenta np. instrukcje obsługi lub karty gwarancyjne.
4. Informacje, które pozwolą jednoznacznie zidentyfikować dany produkt.
Zmiany w sklepach BestSeller w związku z GPSR
Do funkcjonalności sklepów BestSeller wprowadziliśmy szereg zmian, które mają za zadanie ułatwić sprzedawcom dostosowanie sklepów do wymagań rozporządzenia GPSR. Poniżej zamieszczamy skrótowy opis nowych funkcjonalności i dostosowań:
1. Przedsiębiorcy prowadzący sprzedaż z wykorzystaniem platformy BestSeller mają teraz możliwość definiowania podmiotów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo produktów i łączenia ich z konkretnymi producentami wprowadzonymi do bazy sklepu..
2. Na poziomie edycji producenta oraz w edycji samego produktu sprzedawca może zamieścić dodatkowe informacje odnośnie bezpieczeństwa produktów (w tym ostrzeżenia, normy, atesty).
3. Na karcie produktu w sklepie internetowym, w dedykowanej zakładce, dostępne dla klientów są teraz dane kontaktowe producenta lub jego przedstawiciela w UE oraz informacje odnośnie bezpieczeństwa.
4. Dostosowane zostały również dostępne w standardzie sklepu integracje: integracja z serwisem Allegro oraz integracja z porównywarką Ceneo.
Co jeszcze warto zrobić, aby dostosować sklep internetowy do GPSR?
W artykule 19 rozporządzenia GPSR, dotyczącym sprzedaży na odległość, wskazano również, że sprzedawca ma obowiązek zapewnić, aby oferta produktu zawierała informacje umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację. W związku z tym zapisem warto upewnić się, czy produkty oferowane w sklepie internetowym są odpowiednio opisane i oznaczone:
1. Sprawdź, czy każdy produkt w ofercie posiada informacje umożliwiające jego identyfikacje oraz ma przypisanego swojego producenta.
2. Uzupełnij opisy produktów w taki sposób, aby rzeczowo charakteryzowały dany produkt i pozwalały określić jego rodzaj.
3. Zadbaj o zdjęcia produktów, które oddają faktyczny i dokładny wygląd produktu.
4. Uzupełnij karty produktów o dodatkowe pliki do pobrania przez klienta, takie jak np. instrukcje obsługi, czy karty gwarancyjne.
Podsumowanie
Rozporządzenie GPSR wprowadza nowe, bardziej rygorystyczne wymagania dotyczące bezpieczeństwa produktów w UE, kładąc nacisk na identyfikacje produktów, informowanie konsumentów oraz odpowiedzialność przedsiębiorców. Wdrożenie tych przepisów wymaga od sprzedawców, zwłaszcza internetowych, weryfikacji ofert i dostosowania się do nowych standardów. Dzięki odpowiedniemu przygotowaniu, jak uzupełnienie informacji o produktach, dostarczenie danych producentów i dodanie niezbędnych dokumentów, przedsiębiorcy mogą zapewnić zgodność z przepisami, uniknąć ryzyka sankcji i zwiększyć zaufanie klientów. Nowe funkcjonalności w platformie BestSeller mogą dodatkowo ułatwić dostosowanie sklepów do wymagań GPSR, zapewniając zarówno zgodność z przepisami, jak i lepszą obsługę konsumentów. To szczególnie ważne, ponieważ nowe regulacje zaczną obowiązywać już od 13 grudnia 2024 roku.
W artykule skupiamy się przede wszystkim na tych fragmentach rozporządzenia GPSR, które bezpośrednio dotyczą sprzedaży internetowej. Jednak nowe przepisy wprowadzają też szereg innych zmian i obowiązków, z którymi sugerujemy się zapoznać. Pełna treść rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/988 z dnia 10 maja 2023 r. w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów dostępna jest na oficjalnej stronie Unii Europejskiej, pod adresem:
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A32023R0988